İbn Haldun Üniversitesi bünyesinde faaliyetlerine devam eden araştırma merkezleri, sundukları zengin araştırma imkânıyla nitelikli fikrî üretimi öncelemeyi; uygulama olanaklarıyla, ülkemizde, bölgemizde ve küresel ölçekte yaşanan sorunlara çözümler üretmeyi ve bu sayede geleceğe kalacak değerler ortaya koymayı kendine ilke ediniyor. Bu minvalde İbn Haldun Üniversitesi Psikoterapi Uygulama ve Araştırma Merkezi (İPAM) de, gerek ilgili alanda eğitim gören lisansüstü öğrencilerimize sunduğu imkanlarla gerek çatısı altında yürütülen projelerle gerekse de halkımızın ihtiyaçlarına doğrudan cevap veren hizmetleriyle ülkemizde önemli bir boşluğu dolduruyor, güzel bir örneklik sunuyor.
İPAM Müdürü ve aynı zamanda İbn Haldun Üniversitesi Psikoloji Bölümü öğretim üyemiz Dr. Burcu Uysal ile, İPAM’ın kuruluş amaçları, verdiği hizmetler, yürüttüğü projeler ve gerçekleştirdiği faaliyetler hakkında konuştuk.
Hocam, İbn Haldun Üniversitesi Psikoterapi Uygulama ve Araştırma Merkezi (İPAM) ne zaman, hangi amaçla kuruldu? Kısaca bahseder misiniz?
İPAM, ruh sağlığı alanında destek ve hizmet almak için merkezimize başvuran danışanlarına, psikoterapi, psiko-eğitim, grup terapisi, grup eğitimleri, klinik ölçme ve değerlendirme hizmetleri sunmak amacıyla 2018 Ekim’inde resmen kurularak hizmet vermeye başladı. Merkezimiz halen Başakşehir 1. Etap’ta, Başakşehir Mah. Cemiyet Sok. Hayrettin Atmaca Camii Apt. No:5/1 adresinde faaliyetlerini sürdürmektedir.
İPAM hangi alanlarda faaliyetlerini sürdürüyor?
Merkezin faaliyet alanlarını kısaca şöyle özetleyebiliriz:
“Merkezimizde Çalışan Psikoterapistlerin Farklı Alanlarda Uzmanlıkları ve Uzun Yıllara Dayanan Mesleki Tecrübeleri Var”
Merkezde Üniversitemiz Psikoloji Bölümü öğretim üyelerinin yanı sıra birçok uzmanın da çalıştığını görmekteyiz. Bu faaliyetleri yürüten ekibiniz hakkında kısaca bilgi verir misiniz? Merkezde kaç kişi çalışıyor? Uzmanlık alanları neler?
Merkezimizdeki öğretim üyelerinin İPAM’a öncelikli katkısı lisansüstü eğitim gören psikologlara staj kapsamında eğitimler ve süpervizyonlar vermektir. Bunun yanı sıra öğretim üyelerimiz de belli gün ve saatlerde psikoterapi hizmeti vermektedir. Merkezimizde çalışan 8 psikoterapistin; çocuk ve ergen, aile, çift, bireysel psikoterapi gibi farklı alanlarda uzmanlıkları ve uzun yıllara dayanan mesleki tecrübeleri vardır.
Merkez bünyesinde verilen hizmetlerden sadece Başakşehir halkı mı faydalanmakta? Ayrıca, bugüne kadar verilen hizmetlerden kaç kişinin faydalandığına dair bilgi verebilir misiniz?
Merkezde verilen tüm hizmetlerden tüm halkımız faydalanabilir. Ancak Başakşehir Belediyesi ile iş birliğimiz sebebiyle Başakşehirliler’e özel indirimler mevcuttur. Şimdiye kadar İPAM’da 719 kişiye 4826 saat psikoterapi hizmeti verilmiştir. Ayrıca İPAM, verdiği hizmetleri sadece talepler doğrultusunda şekillendirmiyor. Ülke olarak yaşadığımız hadiselerde de inisiyatif alarak kuruluş gayesine uygun birtakım faaliyetlerde bulunuyor. Örneğin, geçtiğimiz günlerde Elazığ’da yaşadığımız deprem dolayısıyla, depremden etkilenen vatandaşlarımıza psikolojik destek vermek amacıyla, İPAM’dan bir uzman grubun deprem bölgesine gitmesi planlanıyor. Bu vesileyle, depremde hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yakınlarına sabır; yaralılara da geçmiş olsun dileklerimi iletmek isterim.
“Bizim İçin En Büyük Motivasyon Kaynağı Hayatlarına Dokunduğumuz İnsanlara Bir Şeyler Kattığımızı Gözlemlemek veya Onlardan Bunu Duymak”
Hizmet verdiğiniz insanlardan ne tür geri dönüşler alıyorsunuz?
Gerek eğitimlerimize gerek psikoterapi veya psikolojik danışmanlık hizmetlerimize başvuran kişilerden bazen sözlü bazen yazılı olarak İPAM’da aldıkları hizmetlerin hayatlarına neler kattığına dair anlamlı dönüşler, teşekkürler alıyoruz. Aslında bizim için en büyük motivasyon kaynağı da hayatlarına dokunduğumuz insanlara bir şeyler kattığımızı gözlemlemek veya onlardan bunu duymak.
“Akademik Çalışmalarımızın Yanı Sıra Çevremizde Yaşayan İnsanların Sorunlarına da Çözüm Üretmeyi, Onların Gelişimlerine Katkıda Bulunmayı Hedefliyoruz”
Özellikle “aile” kurumuna ve gençlere yönelik düzenlediğiniz eğitim programları dikkat çekiyor. Bu konunun önemi hakkında neler söylemek istersiniz?
İbn Haldun Üniversitesi Psikoloji Bölümü olarak akademik çalışmalarımızın yanı sıra çevremizde yaşayan insanların sorunlarına da çözüm üretmeyi, onların gelişimlerine katkıda bulunmayı yani pratik anlamda kısa vadede de faydalı olmayı hedefliyoruz. Bu katkıyı ise toplumsallaşmanın en temel yapıtaşı olan aileye ve geleceğimiz olarak gördüğümüz gençlere yönelik çalışmalarla etkili bir şekilde yapabileceğimize inanıyoruz. O yüzden ailelere yönelik düzenlediğimiz Başakşehir Site Seminerlerimiz önümüzdeki günlerde de devam edecek. Gençlere yönelik düzenlediğimiz ‘Bağımlılıklar Konusunda Farkındalık’ ve okullardaki projeleri de devam ettirmeyi planlıyoruz.
İPAM bünyesinde ya da İPAM mensupları tarafından sürdürülmekte olan bilimsel projelerden de kısaca bahsedebilir misiniz?
İPAM danışmanlığında; İçişleri Bakanlığı Fonu ile danışmanlığımızda yürütülen “Suriyeli Öğrencilerin Dil Problemlerini ve Antisosyal Davranışlarını Gidermeye Yönelik Müdahale Programları”, altışar oturum olarak geçtiğimiz haftalarda Başakşehir’deki bir ortaokul ve bir lisede tamamlandı. Benzer şekilde yine farklı göçmen gruplarından gençlere yönelik öfke düzenleme programımızın Başakşehir’de bir lisede uygulanması planlanmakta. Bunun yanı sıra danışmanlığını yürüttüğüm diğer bir projede bir dernek aracılığıyla ulaştığımız yetim çocuklara yönelik psikolojik sağlamlığı geliştirme uygulamamıza da geçen hafta başladık. Bu projenin de bir ay içinde tamamlanması planlanıyor. Başakşehir Belediyesi çalışanlarına yönelik grup terapisi ve psikodrama konusunda da tecrübe sahibi olan uzmanlarımızdan Uzman Klinik Psikolog Ayşenur Bayraktar ile beraber yürüttüğümüz psikolojik iyi oluşu artırma, ekip kaynaşmasına katkıda bulunma gibi amaçlarla gerçekleştirdiğimiz müdahale programımız geçtiğimiz haftalarda tamamlandı. Bu projede öncelikle çalışanlarla yaptığımız birebir görüşmelerle ihtiyaçlarını ve program hedeflerini belirleyerek içeriğini oluşturduğumuz programın istatistiksel analizleri, çalışmamızın etkinliğini ortaya koymaktadır. Çalışanların ve amirlerinin de memnuniyet ve teşekkürlerini ilettikleri bu programın farklı birim ve belediyelerden gelmiş olan taleplerle devam etmesi planlanmakta. İPAM mensupları tarafından sürdürülen daha birçok araştırma da mevcut. Ancak paylaşacağımız başlıca örnekler şimdilik bu şekilde.
“Avrupa’da, Doğrudan Üniversitelerin Psikoloji Bölümlerinin Sorumluluğunda, Hem Halkın Ruh Sağlığı Alanında İhtiyaç Duyduğu Hizmetleri Sunan Hem de Kişisel ve Toplumsal Gelişimi Destekleyen Böyle Bir Merkezin Benzeriyle Karşılaşmadım”
Hocam uzun yıllar yurt dışında bulundunuz; lisans, yüksek lisans ve doktoranızı yurt dışında tamamladınız. İPAM’da yürüttüğünüz çalışmalar hakkında, üniversite-çevre ilişkisi bağlamında yurt dışı gözlemlerinizi merak ediyoruz. Avrupa’da üniversitelerin, bulundukları yerde yaşayan insanlarla kurdukları köprüler ve verilen toplumsal desteğin boyutları hakkında neler söylemek istersiniz?
Avrupa’da üniversitelerdeki herhangi bir derse, herhangi bir programa herkesin elini kolunu sallayarak, hiçbir kontrole, ek bir işleme gerek duyulmadan gelebilmesi, kütüphanesinde çalışabilir olması bana ilginç gelmişti. Bu durum üniversitede sunulan kişilerin kendini geliştirme imkanının, çevresindeki insanlar için ulaşılabilir kılındığının bir göstergesi. Türkiye’de ise üniversitelerin entelektüel ve kişisel gelişimi desteklemeye yönelik imkânları daha çok öğrencilerine veya çalışanlarına hitap ediyor. Bu anlamda İPAM gibi bir merkez, üniversite ile çevresi arasında önemli bir köprü vazifesi görüyor. Avrupa’da benim gördüğüm kadarıyla psikoloji bölümlerindeki stajlar ise üniversitenin anlaşmalı olduğu büyük hastanelerde veya öğrencilerin kendi imkanlarıyla bağlantıya geçtiği kurumlarda sağlanıyor. Yani aslında doğrudan üniversitenin psikoloji bölümünün sorumluluğunda, bu şekilde hem halkın ruh sağlığı alanında ihtiyaç duyduğu hizmetleri sunan hem de kişisel ve toplumsal gelişimi destekleyen bir merkezin benzeriyle karşılaşmadım. Bu konuda Türkiye’de de farklı üniversitelerde benzer uygulamaların hayata geçirilmesinin planlandığını biliyorum, çünkü şimdiye kadar bizim tecrübelerimize danışmak üzere irtibata geçen üniversiteler oldu. Merkezimizde verilen hizmetlerin imkanlarının geliştirilerek daha çok kişiye hizmet verebilmeyi ve benzeri hizmetlerin de yaygınlaştırılmasını temenni ediyorum.
“Halen İngilizce ve Almanca Psikoterapi Hizmeti Sunuyoruz; Arapça Psikoterapi ve Psikolojik Danışmanlık Hizmeti Vermek de Planlarımız Arasında”
Son olarak, İPAM’ın mutfağında geleceğe dair neler var? Planlamalarınızdan bahsetmenizi istesek…
Temel hedeflerimizi koruyarak verdiğimiz hizmet alanlarını ve çeşitliliğini artırmayı planlıyoruz. Örneğin halkımıza veya meslektaşlarımıza yönelik ruh sağlığı alanında bilgi ve becerileri artırmaya, belli konularda farkındalık kazandırmaya yönelik yeni eğitim ve atölyeler düzenlemek istiyoruz. İmkanlarımız elverdiğinde, yerel halkımıza hizmet ettiğimiz gibi farklı milletlerden göçmenlere de hizmet edebilmeyi hedefliyoruz. Şu an halihazırda İngilizce ve Almanca psikoterapi hizmeti sunuyoruz. Bir sonraki aşama olarak da en çok talep gören Arapça psikoterapi ve psikolojik danışmanlık hizmeti vermeyi planlıyoruz.