Uzman Psikolojik Danışman Pınar Koç Yıldırım, İbn Haldun Üniversitesi Psikoterapi Uygulama ve Araştırma Merkezinde (İPAM) “Evlilik Öncesi, Evlilik Sonrası: İlişkiye Dair Sorunlar ve Çözüm Önerileri” konulu bir seminer verdi.
21 Mart ve 28 Mart perşembe günleri iki oturum halinde gerçekleştirilen seminerde Yıldırım, eşler arasındaki ilişkilerde sıkça görülen hataları çeşitli örnekler vererek masaya yatırdı ve nelere dikkat edilmesi gerektiğini sıraladı.
İPAM’da aile ve çift terapisti, çocuk ve ergen terapisti olarak çalışmalarına devam eden Pınar Koç Yıldırım, basit neden-sonuç ilişkileriyle insanların anlaşılamayacağını belirterek evliliklerde görülen problem alanlarına değindi. Çiftlerin genelde birbirlerini suçlama eğiliminde olduğunu aktaran Yıldırım, evlilik ilişkisinin iki kişilik bir ilişki olduğunu, hatta çocuklar da katıldığında bu sayının arttığını, dolayısıyla eşlerden herhangi birisinin karşı tarafa bir ceza verme niyetiyle hareket etmesi durumunda bu cezadan aslında tüm ailenin payını aldığını ifade ederek şunları belirtti: “Kadın ve erkeğin doğaları farklıdır. Kadınlar söz, erkekler davranış odaklıdır. Bu durumun farkında olmak, ilişkilerimize çok önemli fayda sağlar.”
İlişki kalıplarının, sürekli aynı kalıp davranışları sergilemenin birçok sıkıntılar doğurduğunu belirten Yıldırım, konuşmasının devamında bu ilişki kalıplarını örneklerle açıkladı: “Tamamlayıcı ilişki kalıpları, kişilerin ya da grupların birbirlerini tamamladığı ve dengede olunmasını sağladığı ilişki biçimidir. Simetrik ilişki; eşitliğin amaç edinildiği, farklılıkların göz ardı edildiği bir ilişki biçimidir. Çatışmalı ilişki, problemlerin çözülemediği durumlarda dışardan üçüncü kişilerin tartışmaya dahil edildiği bir ilişki şeklidir. Sınırları belirsiz ilişki; tarafların neyi, ne zaman, hangi ölçüler içinde yapabileceklerine dair net sınırların olmadığı bir ilişkidir. Bağımlı ilişki; çiftlerden birinin diğeri olmadan adım atamaması, onun yönlendirme ve onaylamalarına ihtiyaç duyması şeklinde gelişir. Kopuk ilişki; çiftlerin ortak davranmayıp bundan şikayet de etmeme pozisyonunda oldukları bir ilişki biçimidir. En çok sorunun yaşandığı ilişki biçimi ise, ‘uyumsuz ilişki’ dediğimiz ilişki biçimi olup, bu durumda çiftler kaotik ve çatışmalı ilişkiler yaşamazlar. Buna rağmen ince detaylarda ortak noktada buluşma noktasında sıkıntıları vardır.”
Çoğumuzun hayatında bu ilişki biçimlerinden birine ya da farklı dönemlerde birkaçına rastlanabildiğini söyleyen Pınar Koç Yıldırım, hiç birimizin her şeyin yolunda ve sütliman olduğu hayatlar yaşamadığımızı; ölüm, hastalık ve bazen ekonomik sorunların eve de yansıdığını ve ilişkilerimizi etkilediğini ifade ederek şunları ekledi: “Kimimiz çocukluktan getirdiğimiz alışkanlık ve standartları evlilikte de korumak istiyor, kimisi de evlilikle beraber o standartları aşmak istiyor. Burda kendimize karşı dürüst olmalıyız. Gerçekçi olmayan beklentilerimizi gözden geçirmeliyiz. Hiçbir evlilik başladığı gibi devam etmez, etmemeli de zaten... Şartlar değişir, ihtiyaçlar farklılaşır; buna rağmen bir şeylerin aynen devam etmesini beklemek hayatın akışına aykırı.”
Yıldırım, seminerinde evliliği sıkıntıya sokan yanlış kehanetlerden de bahsetti. Buna göre, “eşim değişti”, “çocuk sahibi olursanız evliliğiniz kurtulur” gibi yanlış kehanetlerde bulunmak, evliliğin altını sinsice oyarak yıkıma götürmek suretiyle evliliğin başına gelen en kötü şeylerden biri… “Ayrıca insanların zihnini okumamak, hele bunu eşinize hiç yapmamak gerekir” diyerek bir başka tehlikeye daha dikkat çeken Yıldırım, bu tip söz ve davranışların insanı bir kısırdöngüye soktuğunu ve insanın bu durumdan kolayca çıkamadığını sözlerine ekledi.
Peki ne yapmalı? Bu noktada Pınar Koç Yıldırım evli çiftlere ve evlilik arifesindeki gençlere kısaca şu tavsiyelerde bulunarak konuşmasını sonlandırdı: “Tekrarlayan davranış kalıplarını kullanmaktan vazgeçmek, iyi niyetli bir başlangıcın ilk adımı olabilir. İyi niyetli, dürüst, samimi ve açık olmanın faydalarını sadece evlilik ilişkisinde değil, diğer her türlü ilişkide görebiliriz; samimi duygularınızın karşı tarafa da geçmesi, sorunların büyümeden çözülmesinde en büyük etken… İnsanların değerini bilmek, onları olduğu gibi kabul etmek, onları onaylamak; bunlar insanları cezbetmede 3 değerli kural… Doğrudan, net, açık bir şekilde anlatmak ve önyargısız bir şekilde dinlemek; gerçekçi beklentilere sahip olmak; kızgınlığınızı başka kişi ve nesnelere yöneltmemek, öfke anında hâl değişikliğine gitmek; karşı tarafın duygu ve düşüncelerini küçümsemekten, ayrıca onunla güç mücadelesine girmekten kaçınmak; klasik kalıpların dışına çıkmak; sürekli olumsuzluğu görmekten kaçınıp olumlu şeyleri vurgulamak; ilişkinin sağlıklı ve huzurlu bir şekilde yürümesi için önemli…”
Halkımızın ruh sağlığı sorunlarına cevap verme amacıyla kurulan İbn Haldun Üniversitesi Psikoterapi Uygulama ve Araştırma Merkezi (İPAM), Üniversitemizde ruh sağlığı alanında çalışan uzmanların klinik psikoloji bilgisini toplumla ve çevreyle paylaştığı; ayrıca toplum ruh sağlığı alanında çalışmalar yapacak bir psikoterapi, araştırma, eğitim ve toplumsal destek merkezi olarak Başakşehir’de faaliyetlerine devam ediyor.
